บทความเรื่อง เชื่อมั่นหุ่นยนต์ผู้ช่วยมนุษย์ ด้วยมาตรฐาน ISO 13482 ตอนที่ 1 ได้กล่าวถึงความสำคัญของหุ่นยนต์ที่ช่วยดูแลผู้สูงวัย นอกจากนี้ ยังช่วยแก้ไขปัญหาแรงงานขาดแคลน  และในขณะที่เทคโนโลยีหุ่นยนต์ที่มีการพัฒนาอย่างไม่หยุดยั้ง ทำให้ไอเอสโอให้ความสำคัญในการพัฒนามาตรฐานหุ่นยนต์ให้มีคุณภาพและความปลอดภัย โดยได้พัฒนามาตรฐาน ISO 13482 Robots and robotic devices — Safety requirements for personal care robots ขึ้นมาซึ่งจะกล่าวถึงในบทความ ตอนที่ 2 ดังต่อไปนี้

การพัฒนาเรื่องมาตรฐานหุ่นยนต์ที่ผ่านมาแสดงให้เห็นว่าเทคโนโลยีกลายเป็นแรงขับเคลื่อนหลักสำหรับเศรษฐกิจสูงวัย   ซึ่งเป็นตลาดเกิดใหม่ของสินค้าและบริการสำหรับผู้สูงวัย แต่ก่อนจะไปถึงจุดนั้น เราจำเป็นต้องมีมาตรฐานที่เหมาะสม

หนึ่งในอุปสรรคที่สังเกตเห็นได้ชัดมากที่สุดในเรื่องหุ่นยนต์สำหรับการดูแลผู้สูงวัยก็คือการขาดมาตรฐานและกฎระเบียบที่รัดกุมเพื่อให้สามารถทำขายในเชิงพาณิชย์เพื่อจะเข้าถึงสังคมได้  และเนื่องจากผลิตภัณฑ์จำเป็นต้องมีความปลอดภัยตามมาตรฐานและได้รับการรับรอง ดังนั้น ถ้าเราต้องการนำหุ่นยนต์อัตโนมัติมาใช้ในด้านการดูแลสุขภาพ มาตรฐานสากลจึงเป็นหัวใจสำคัญ
ไอเอสโอได้นำผู้เกี่ยวข้องมาช่วยพัฒนามาตรฐาน ISO 13482 ได้แก่ กลุ่มผู้เชี่ยวชาญจากมหาวิทยาลัย บริษัทที่ออกแบบหุ่นยนต์ หน่วยงานรัฐบาลและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย มาตรฐานฉบับนี้นับว่าเป็นมาตรฐานฉบับแรกด้านความปลอดภัยสำหรับหุ่นยนต์ที่ใช้ในการดูแลมนุษย์
มาตรฐานนี้ช่วยให้มีการดูแลอย่างครอบคลุมรวมทั้งเรื่องที่อาจเป็นอันตราย เช่น การจำกัดการเคลื่อนไหวและการออกแรง การหลีกเลี่ยงขอบที่มีคม  จุดที่อาจเกิดอันตรายได้ และอื่นๆ เป็นต้น ซึ่งแน่นอนว่า ประเทศญี่ปุ่นเป็นประเทศแรกๆ ที่เข้ามามีส่วนร่วมในเรื่องนี้ และปัจจุบัน มาตรฐานเริ่มแพร่หลายไปทั่วโลกแล้ว

หากปราศจาก “มาตรฐานสากล”  จะเป็นการยากที่จะประเมินผลิตภัณฑ์ใหม่ว่าเป็นผลิตภัณฑ์ที่ “ดี” หรือ “ไม่ดี”  แต่หากมีมาตรฐานสากลแล้ว  จะทำให้สามารถเปรียบเทียบระดับสมรรถนะของผลิตภัณฑ์รวมทั้งเรื่องของความปลอดภัยได้ ซึ่งความปลอดภัยนี้มีความสำคัญเป็นอย่างยิ่ง  เราจะต้องเชื่อมั่นและไว้ใจในหุ่นยนต์ที่อยู่ที่ช่วยเราในบ้านและรู้ว่าหุ่นยนต์นั้นเป็นไปตามมาตรฐานจริงๆ
ก่อนที่จะมีการประกาศมาตรฐาน ISO 13482 หุ่นยนต์ซอฟต์แบงค์ได้ใช้มาตรฐาน IEC 60950 อุปกรณ์เทคโนโลยีสารสนเทศ ในลักษณะที่ว่าระบบหุ่นยนต์มีการทำงานเหมือนคอมพิวเตอร์  แต่เมื่อมีมาตรฐาน ISO 13482 ด้านความปลอดภัยของหุ่นยนต์ดูแลส่วนบุคคลแล้ว ทางบริษัทจึงนำมาตรฐานของไอเอสโอมาใช้งาน ซึ่งในด้านความปลอดภัย สามารถนำไปใช้สำหรับบุคคลที่อยู่ที่บ้านคนเดียว โดยไม่จำเป็นว่าจะเป็นผู้พิการหรือไม่ หรือว่าจะมีอายุมากหรือน้อยเพียงใด

ISO 13482 เป็นเพียงก้าวแรกในเรื่องของการพัฒนามาตรฐานหุ่นยนต์ที่ใช้ในการดูแลมนุษย์ เมื่อเร็วๆ นี้ ไอเอสโอ ได้ประมวลเรื่องของหุ่นยนต์ทั้งหมดในคณะกรรมการที่ดูแลเพื่อให้ตอบสนองความต้องการในการพัฒนาอุตสาหกรรมที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในขณะที่มีเรื่องของเทคโลยีเข้ามา ดังนั้น มาตรฐานจึงต้องมีการกำหนดกฎเกณฑ์ที่เกี่ยวข้องขึ้นมาด้วย

ไอเอสโอกำลังพัฒนามาตรฐานรูปแบบสำหรับหุ่นยนต์บริการเพื่อให้อุตสาหกรรมหุ่นยนต์สามารถแข่งขันได้มากขึ้น   ซึ่งการพัฒนามาตรฐานจะบ่งชี้ทิศททางซึ่งเราควรดำเนินการ แต่ก็ขึ้นอยู่กับทุกคนด้วยว่าจะนำเอาหุ่นยนต์ที่มีศักยภาพมาใช้ตัดสินใจในชีวิตของคนเราอย่างไร

สำหรับมาตรฐาน ISO 13482 เป็นมาตรฐานที่จำกัดสำหรับหุ่นยนต์ที่อยู่บนภาคพื้นดินเท่านั้น และไม่รวมถึงหุ่นยนต์ที่มีการเดินทางได้เร็วกว่า 20 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ของเล่นหุ่นยนต์ หุ่นยนต์ที่บินได้และหุ่นยนต์ที่อยู่ในน้ำ หุ่นยนต์อุตสาหกรรม (เนื่องจากใช้มาตรฐาน 10218) หุ่นยนต์ที่เป็นเครื่องมือแพทย์ และหุ่นยนต์ที่มีการใช้งานด้านการทหาร

ผู้สนใจมาตรฐานดังกล่าวสามารถศึกษาได้จากสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) หรือสั่งซื้อจากเว็บไซต์ของไอเอสโอ https://www.iso.org/store.html

ที่มา:

1. https://www.iso.org/news/Ref2169.htm
2.https://www.iso.org/obp/ui/#iso:std:iso:13482:ed-1:v1:en

Related posts

• ปกป้องข้อมูลบนคลาวด์ด้วยมาตรฐานไอเอสโอ ตอนที่ 2
• ISO 22000 เพื่อความปลอดภัยของอาหาร
• สร้างความเชื่อมั่นในองค์กรด้วย “ธรรมาภิบาล”
• ไอเอสโอสนับสนุนวันต่อต้านคอร์รัปชันสากล
• ย้อนรอยประวัติศาสตร์ 100 ปี สถาบันมาตรฐานแห่งชาติประเทศอิตาลี

Tags: ISO, ISO13482, robot, Robotic, standard