บทความ เรื่อง มาตรฐานข้อความเพื่ออุตสาหกรรมการเงินสากล ตอนที่ 1 ได้กล่าวถึงความเป็นมาของการส่งเงินและวัตถุมีค่าไปให้กันในที่ต่างๆ ซึ่งต้องมีกระบวนการและบุคคลที่มีความน่าเชื่อถือและไว้ใจได้  จวบจนปัจจุบัน ระบบการเงินทั่วโลกนิยมใช้แพลตฟอร์มการชำระเงินแบบทันที ไอเอสโอจึงได้พัฒนามาตรฐานข้อความที่ใช้สื่อสารในอุตสาหกรรมการเงินสากล (ISO 20022) เพื่อส่งเสริมให้แพลตฟอร์มระบบการเงินมีการใช้งานได้อย่างสะดวกและปลอดภัย โดยมีองค์กรระดับโลกที่มีชื่อว่า SWIFT ได้รับการจัดตั้งเพื่อให้สถาบันทางการเงินทั่วโลกสามารถส่งและรับข้อมูลเกี่ยวกับการทำธุรกิจที่มีมาตรฐาน มีความมั่นคง ปลอดภัย และเชื่อถือได้ สำหรับบทความตอนที่ 2 จะกล่าวถึงความสำคัญของมาตรฐานดังกล่าวที่มีต่อองค์กร SWIFT และโลกของการเงินดังต่อไปนี้

คาริน ดีริดเดอร์ หัวหน้าการมาตรฐานแห่งองค์กร SWIFT อธิบายว่ามาตรฐานมีความสำคัญต่อลูกค้าขององค์กร SWIFT เนื่องจากทำให้เพิ่มความมีประสิทธิภาพในเชิงปฏิบัติการซึ่งมีการทำผ่านกระบวนการที่ตรงไปตรงมาโดยข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์สำหรับการกำหนดการจ่ายสามารถโอนโดยตรงจากฝ่ายหนึ่งไปยังอีกฝ่ายหนึ่งซึ่งช่วยลดข้อผิดพลาดและการทำงานที่ซ้ำซ้อนได้

องค์กร SWIFT ซึ่งทำงานร่วมกับองค์กรทางการเงินอื่นๆ นับร้อยองค์กร ยอมรับว่าความสามารถในการทำนายและความคงที่ที่มาจากการใช้มาตรฐานมีความจำเป็นในการทำให้ธุรกรรมมีความมั่นคงปลอดภัยและเชื่อถือได้ และด้วยปริมาณและความซับซ้อนของธุรกรรมทางการเงินที่เพิ่มขึ้น องค์กรเหล่านั้นจึงทำงานร่วมกับไอเอสโออย่างใกล้ชิดเพื่อให้เป็นไปตามวิธีปฏิบัติในตลาดและความต้องการของธุรกิจใหม่ รวมทั้งกฏระเบียบต่างๆ ด้วย

สำหรับมาตรฐานที่มีการกล่าวถึงมากที่สุดเกี่ยวกับมาตรฐานทางการเงินก็คือมาตรฐานชุด ISO 20022 ซึ่งกำหนดข้อความด้านอุตสาหกรรมทางการเงินสากล

สำหรับคนที่อยู่ในวงการอุตสาหกรรมทางการเงิน คำว่า “โอนย้าย” เป็นคำที่เกี่ยวข้องกับมาตรฐาน ISO 20022 มากที่สุดซึ่งไม่ใช่เรื่องของการโอนย้ายเงินจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง แต่เป็นกระบวนการของการเปลี่ยนแปลงระบบจากมาตรฐานของประเภทข้อความที่เป็นเจ้าของขององค์กร SWIFT ไปยังมาตรฐาน ISO 20022 เพื่อการชำระเงินผ่านแดนหรือข้ามประเทศและการรายงาน

สิ่งที่กล่าวมานี้เป็นความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นทั้งด้านระบบการเงินและมาตรฐานสากล แต่คารินยืนยันว่าสำหรับมาตรฐานสากลนี้เป็นการเปลี่ยนแปลงที่มีการบริหารจัดการด้วยความรอบคอบ เพราะองค์กร SWIFT ได้เข้ามามีส่วนร่วมในเชิงรุกกับลูกค้าและผู้ที่อยู่ในวงการอุตสาหกรรมการเงิน เพื่อให้มีการใช้ ISO 20022 เป็นภาษาร่วมกัน ทำให้เข้าใจตรงกันและเป็นโมเดลที่จะทำให้มั่นใจว่าจะมีความสม่ำเสมอตลอดทั้งกระบวนการทั้งในแบบดั้งเดิมและในระบบนิเวศทางการเงินแบบใหม่

แล้วถ้ามาตรฐานที่มีอยู่แล้วไม่ได้มีปัญหาอะไร ทำไมจึงต้องเปลี่ยนแปลง อะไรคือข้อได้เปรียบข้อการเปลี่ยนแปลงมาตรฐาน ISO 20022 คารินกล่าวว่ามาตรฐานนี้ช่วยอำนวยความสะดวกในการสร้างบริการใหม่และกระบวนการที่ทำแบบเรียบง่ายตั้งแต่ต้นจนจบ ทำให้ข้อมูลสามารถมีการนำไปใช้ได้มากกว่า มีโครงสร้างที่ดีกว่า และสามารถเคลื่อนย้ายข้อความอิเล็กทรอนิกส์ผ่านการทำธุรกิจได้อย่างสะดวกและปลอดภัย เช่น การชำระเงิน การซื้อขายหลักทรัพย์ การแลกเปลี่ยนเงินตรา หรือแม้แต่การทำธุรกรรมผ่านบัตรเครดิต เป็นต้น

คารินชี้ให้เห็นว่าไม่เพียงแต่กระบวนการจะเรียบง่ายขึ้นเท่านั้น แต่คุณภาพของข้อมูลในข้อความอิเล็กทรอนิกส์จะได้รับการปรับปรุงให้ดีขึ้นด้วย

ตัวอย่างเช่น การชำระเงิน จะมีความโปรงใสมากขึ้นและมีข้อมูลที่ดีในการส่งเงินให้ลูกค้าซึ่งหมายถึงบริการที่ดีขึ้นเพื่อลูกค้า ซึ่งในฐานะที่เป็นลูกค้า เราจะได้รับประสบการณ์ที่ดีขึ้นเพราะข้อมูลที่มีคุณภาพหมายถึงการชำระเงินที่มีคุณภาพด้วย

ประโยชน์ของการโอนย้ายที่เพิ่มเติมเข้ามาก็คือผู้ที่ใช้ระบบ SWIFT เดิมที่มีอยู่แล้ว กล่าวได้เลยว่ามาตรฐาน ISO 20022 ดียิ่งกว่าเดิมในการติดตามความโปร่งใสและมีความรวดเร็ว  นอกจากนี้ ยังช่วยให้มีการวิเคราะห์ที่ดียิ่งขึ้น ถูกรบกวนด้วยระบบที่ใช้ manual น้อยลง มีกระบวนการความสอดคล้องที่แม่นยำมากขึ้น มีความยืดหยุ่นสูงขึ้น และปรับปรุงมาตรฐานการป้องกันการฉ้อโกงได้ดีขึ้น

จากระบบการชำระเงินของสกุลเงินสำรองมีการรับเอามาตรฐาน ISO 20022 ไปใช้ ทำให้ชุมชนทางการเงินเข้ามามีส่วนร่วมในการตัดสินใจอย่างเห็นพ้องต้องกันเพื่อเปลี่ยนไปสู่การชำระเงินแบบสถาบันทางการเงินกับสถาบันทางการเงินและการรายงาน ซึ่งองค์กร SWIFT ได้เตรียมพร้อมและทำให้โครงการเฉพาะสามารถอำนวยความสะดวกในการรับเอา ISO 20022 ไปใช้กับชุมชุนในระดับกว้างได้ โดยมาตรฐานนี้มีการกำหนดบริการข้อความใหม่ ตัวชี้วัดที่มีอยู่รวมกันเพื่อสนับสนุนการโอนย้าย การฝึกอบรม และการบริการในการรับเอาไปใช้

คารินกล่าวต่อไปว่า กรอบเวลาที่เป็นจริงได้มีการกำหนดขึ้นด้วยข้อความใหม่ตามมาตรฐาน  ISO 20022 ซึ่งสอดคล้องกับวิธีปฏิบัติของตลาดที่เห็นพ้องต้องกัน มีการกำหนดให้ใช้แพล็ตฟอร์มของ SWIFT ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน 2564 (ค.ศ.2021) เป็นต้นไป และหลังจากช่วงเวลาสี่ปีที่มีการใช้ร่วมกัน ข้อความตามรูปแบบมาตรฐานตามกฎของสมาชิก SWIFT ที่มีชื่อว่า Message Type (MT) จะถูกถอดออกจากแพลตฟอร์มของ SWIFT

แต่ช่วงเวลาระหว่างนั้น การรับเอามาตรฐาน ISO 20022 ไปใช้บนแพลตฟอร์มมีการปรับใช้กับคู่มือการชำระเงินและข้อความรายงานที่มีการแลกเปลี่ยนระหว่างสถาบันทางการเงินเท่านั้น อย่างไรก็ตาม มาตรฐาน ISO 20022 มีศักยภาพสำหรับการนำไปใช้งานที่กว้างขึ้นและภาคส่วนอื่นๆ ซึ่งมีคำถามว่าธุรกรรมทางการเงินต่างๆ จำเป็นต้องโอนย้ายข้อมูลไปหรือไม่ คำตอบคือ ธุรกรรมอื่นๆ ดังต่อไปนี้ไม่รวมอยู่ในขอบข่ายของมาตรฐาน ISO 20022 ได้แก่ การชำระเงินขององค์กรและการบริหารจัดการเงินสด การซื้อขายหลักทรัพย์หลังการขาย การชำระราคาและการส่งมอบหลักทรัพย์ การดำเนินการของบริษัทจดทะเบียนที่มีผลกระทบต่อผู้ถือหุ้น (Corporate Actions) การแลกเปลี่ยนเงินตรา บริการธุรกรรมระหว่างประเทศและตลาดเงิน

การโอนย้ายข้อมูลทำให้ลูกค้าได้รับประโยชน์มากกว่าแค่การโอนย้ายข้อมูล

มาตรฐาน ISO 20022 ได้รับการกำหนดขึ้นเป็นภาษาสากลสำหรับการส่งข้อความการชำระเงิน ซึ่งมีการใช้ในระบบการชำระเงินแล้วกว่า 70 ประเทศ  และในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า จะกลายเป็นมาตรฐานที่องค์กรทั่วไปนำไปใช้เพื่อสร้างคุณค่าให้กับระบบการชำระเงินของสกุลเงินสำรองเป็นอย่างมาก ซึ่งเป็นการสนับสนุนการใช้งานที่มีอยู่ 80% ทั่วโลกและสนับสนุน 87% ของมูลค่าธุรกรรมทั่วโลก

ISO 20022 เป็นมาตรฐานที่ได้รับการพัฒนาขึ้นมาด้วยภาษาที่ใช้ร่วมกันเพื่อเป็นโมเดลข้อมูลการชำระเงินที่ช่วยปรับปรุงคุณภาพของข้อมูลผ่านระบบนิเวศทั้งหมดของการชำระเงิน ทำให้ข้อมูลมีความหมายมากขึ้น มีโครงสร้างที่ดีขึ้นซึ่งจะช่วยให้ลูกค้าได้รับประสบการณ์ใหม่ที่ดีขึ้น และยังปรับปรุงความสอดคล้องและความมีประสิทธิภาพมากขึ้นด้วย มาตรฐานนี้จะทำให้มีพื้นฐานที่ถูกต้องและเป็นประโยชน์สำหรับธุรกิจในอนาคต ซึ่งอาจกล่าวได้ว่ามาตรฐาน ISO 20022 มีความยืดหยุ่นเพียงพอที่จะตอบสนองเรื่องของข้อความการชำระการเงินทั้งในปัจจุบันและอนาคต

สำหรับประเทศไทย สำนักงานคณะกรรมการธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ได้กำหนดมาตรฐานข้อความการชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ เพื่อช่วยลดต้นทุนและเพิ่มประสิทธิภาพในการทำธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ของประเทศไทย และเป็นไปตามมาตรฐาน ISO 20022 ซึ่งปรากฏในเอกสาร มธอ. 10-2559 ประกาศ เมื่อวันที่ 7 มีนาคม 2559

ที่มา: 1. https://www.iso.org/news/ref2467.html
         2. https://standard.etda.or.th/?page_id=138

Related posts

• 5 แนวทางการพัฒนาความมีส่วนร่วมของพนักงาน
• ลีนและนวัตกรรมที่ยั่งยืนกับการเรียนรู้ ตอนที่ 2
• ถึงเวลาต้องปรับเปลี่ยนเป็น ISO 45001: 2018 ตอนที่ 1
• มาตรฐานไอเอสโอช่วยปกป้องความเสี่ยงภัยจากไซเบอร์ ตอนที่ 1
• ไอเอสโอห่วงใยความปลอดภัยคนทำงานในภาวะโรคระบาด

Tags: Economy, Quality, safety, Standardization