หลายคนตั้งคำถามว่าทำไมชื่อย่อของไอเอสโอหรือองค์การระหว่างประเทศว่าด้วยการมาตรฐาน (International Organization for Standardization: ISO) จึงไม่ใช่ IOS คำตอบคือเนื่องจากไอเอสโอประกอบด้วยสมาชิกจากประเทศต่างๆ ทั่วโลก หากใช้คำย่อของไอเอสโอในภาษาต่างๆ จะทำให้ชื่อย่อไอเอสโอแตกต่างกันออกไป  เช่น ภาษาฝรั่งเศส แปลชื่อองค์กรนี้ว่า Organisation Internationale de Normalisation ส่วนภาษารัสเซียแปลชื่อองค์กรนี้ว่าМеждународная организация по стандартизации (Mezhdunarodnaya organizatsiya po standartizatsii) เป็นต้น ผู้ก่อตั้งองค์กรจึงตัดสินใจเรียกชื่อย่อว่า ISO เพื่อให้คนทุกชาติทุกภาษาเข้าใจตรงกัน และสื่อความหมายที่ดี เนื่องจากมีที่มาในภาษากรีกโบราณว่า ísos ซึ่งแปลว่าเท่ากัน

เรื่องราวของไอเอสโอได้เริ่มต้นขึ้นหลังสงครามโลกครั้งที่สองได้สิ้นสุดลงแล้วโดยในปี 2489 (ค.ศ.1946) มีผู้แทนจาก 25 ประเทศทั่วโลกได้มารวมตัวกันที่กรุงลอนดอนเพื่อพูดคุยกันถึงอนาคตของการมาตรฐานด้วยความตื่นตัวที่จะฟื้นฟูสันติภาพและความเป็นอยู่ของผู้คนให้ดีขึ้น ทำให้ในปีต่อมา ไอเอสโอได้ถือกำเนิดขึ้นที่กรุงเจนีวา ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ เมื่อวันที่ 23 กุมภาพันธ์ 2490 (ค.ศ.1947)

ไอเอสโอทำหน้าที่ส่งเสริมการพัฒนามาตรฐานสากลและกิจกรรมที่เกี่ยวข้อง เพื่ออำนวยความสะดวกในการแลกเปลี่ยนสินค้าและบริการระหว่างประเทศ และพัฒนาความร่วมมือระหว่างประเทศในด้านวิชาการ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และเศรษฐกิจ

ไอเอสโอประกอบด้วยหน่วยงานมาตรฐานแห่งชาติ (National Standard Bodies) จากทั่วโลกจำนวน 168 ประเทศ สำหรับประเทศไทย  สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) ได้เข้าร่วมเป็นสมาชิกสมบูรณ์ (Full member หรือ Member body) ของไอเอสโอตั้งแต่ปี 2509 (ค.ศ.1966) ในฐานะสถาบันมาตรฐานแห่งชาติของประเทศไทย

สมาชิกสมบูรณ์หมายถึงตัวแทนด้านการมาตรฐานของแต่ละประเทศซึ่งจะมีเพียงหน่วยงานเดียวเท่านั้น  สำหรับประเทศไทย สมอ.ได้เข้าร่วมดำเนินงานกับไอเอสโอทั้งในด้านบริหารและวิชาการ โดยงานด้านบริหาร ได้เข้าร่วมเป็นสมาชิกในคณะกรรมการกำหนดนโยบายโดยพิจารณาให้ข้อคิดเห็น และส่งผู้แทนเข้าร่วมประชุมประจำปีในคณะกรรมการด้านการตรวจสอบรับรอง (CASCO) คณะกรรมการด้านนโยบายผู้บริโภค (COPOLCO) และคณะกรรมการว่าด้วยกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับประเทศกำลังพัฒนา (DEVCO) เพื่อแลกเปลี่ยนข้อคิดเห็นกับสถาบันมาตรฐานของประเทศต่าง ๆ ทั่วโลก ส่วนงานด้านวิชาการ สมอ.ได้เข้าร่วมเป็นสมาชิกในคณะกรรมการวิชาการ และคณะอนุกรรมการวิชาการของไอเอสโอด้วย

การเป็นสมาชิกสมบูรณ์ทำให้ประเทศไทยมีบทบาทในการพัฒนามาตรฐานและกลยุทธ์ของไอเอสโอโดยมีส่วนร่วมและลงคะแนนเสียงในการประชุมทางเทคนิควิชาการและนโยบายของไอเอสโอ

ประเทศสมาชิกของไอเอสโอมีผู้เชี่ยวชาญที่แบ่งปันความรู้และพัฒนามาตรฐานสากลที่เกี่ยวข้องกับตลาดด้วยความสมัครใจบนพื้นฐานของฉันทามติหรือความเห็นพ้องต้องกันในการสนับสนุนนวัตกรรมและการแก้ไขความท้าทายระดับโลก ทำให้ปัจจุบัน  ไอเอสโอสามารถพัฒนามาตรฐานสากลครอบคลุมทุกสาขาอุตสาหกรรมกว่า 20,000 ฉบับ และได้เผยแพร่รายงานทางเทคนิค ข้อกำหนดทางเทคนิค ข้อกำหนดที่สาธารณชนสามารถเข้าถึงได้ รวมทั้งคู่มือต่างๆ ด้วย

บทบาทสำคัญของไอเอสโอคือการอำนวยความสะดวกทางการค้าของโลกซึ่งทำให้ผู้ใช้งานและผู้บริโภคมีความมั่นใจในคุณภาพ ความปลอดภัย และความเชื่อถือในผลิตภัณฑ์และบริการที่มีความสอดคล้องตามมาตรฐานสากล  และโดยเฉพาะอย่างยิ่ง ปัจจุบันนี้ โลกของเรากำลังเผชิญกับความท้าทายหลายด้าน ไอเอสโอจึงมุ่งมั่นทำงานอย่างต่อเนื่องเพื่อส่งเสริมประโยชน์ของมาตรฐานที่อยู่บนพื้นฐานของความโปร่งใส และความเห็นพ้องต้องกันระหว่างประเทศ รวมทั้งขับเคลื่อนการค้าและเศรษฐกิจโลกให้ก้าวหน้าอย่างยั่งยืนสืบไป

ที่มา: 1. https://www.iso.org/files/live/sites/isoorg/files/news/magazine/ISOfocus%20(2013-NOW)/en/2017/ISOfocus_122/ISOfocus_122_EN.pdf
2.  https://www.tisi.go.th/website/interstandard/iso
3. https://www.investopedia.com/terms/i/international-organization-for-standardization-iso.asp

Related posts

• เบียร์บัลติก้าก้าวหน้าด้วยมาตรฐาน ISO 9001
• แคมเปญไอเอสโอ เน้นงานบริการทั่วโลก
• ไอเอสโอปรับปรุงมาตรฐานสากล ช่วยสื่อสารข้อมูลเกี่ยวกับวันที่และเวลา
• ขนส่งยุคใหม่ ประหยัด อัจฉริยะ ตอนที่ 2
• ร่วมลดภาวะโลกร้อนให้ได้ผลเร็วด้วย ISO 50001

Tags: CASCO, COPOLCO, DEVCO, Economy, Innovation, ISO, Quality, Reliability, safety, Science, standard, Standardization, Technology, TISI